İş başvurularında mülakat yapıyoruz. İşe başlayacak adayları
seçerken kılı kırk yarıyoruz… Bir çalışma arkadaşımız istifa ediyor işten
ayrılıyor, Peki neden istifalarda mülakat yapmıyoruz? ya haklıysa...
Bunu yıllar önce küçük bir konuda danışmanlık verdiğim bir
işletmede İnsan kaynakları müdürüne söylediğimde gülmüştü.
NEDEN AYRILIYORSUNUZ?
“İstifa mülakatı”!!!
Komik değil, aksine uygulamasıyla da gösterdiğim ciddi bir
konudur.
İnsan kaynakları, görev tanımı işletmelerce farklılık
gösterse de, adı üstünde, insan kaynağı sağlar. Bu başlığın altında yatan asıl
görev tanımı da, doğru insan kaynağıdır. Doğru kişilerin doğru yerlerde
istihdam edilmesidir…
Sabah mesai başlangıcında insan kaynakları müdürü ile
görüşürken içeri, görevini sonradan öğrendiğim depo sorumlusu bir arkadaş
girdi.
-İstifa ediyorum.
Dur, ne oldu? neden? derken...
-Yeter! hiç birşey istemiyorum ne gerekiyorsa imzalarım
çıkıyorum ben dedi.
Ayak üstü bir atışma sonrası insan kaynakları da karşı
taarruza geçti ve kavga gürültü sonrası yarın gel evraklarını hazırlarız
imzalarsın diyerek gönderildi.
Burada araya girip "istifa mülakatı" yapmalıyız dedim, açıklayarak...
Güldü,
-Bırak abi ne hali varsa görsün dedi. Ne mülakatı adamın bir
dövmediği kaldı bizi…
Gerçekten arkadaş iri, uzun ve eli nerdeyse benim elimin iki
katı büyüklüğündeydi.
Bir görüşmek istedim. Müdür arkadaş müsaade edince istifa
edeni çıkmadan yakaladım, rica ettim, gel konuşalım, yardımcı olabileceğim
birşeyler varsa bakarız diyerek zor da olsa ikna ettim.
Depo sorumlusu, gelen malzemeleri teslim alıyor, üretim
planına göre, üretime malzeme veriyor, kullanılanı düşüyor, kalanı geri depoya
alıp rapor ediyor ve malzemeler eksildikçe sipariş vermesi gerekiyor.
Ancak bağlı olduğu birim yönetimi ile bu konularda yaşanan
hesaplama ve kayıt sorunlarından dolayı sürekli kavga halinde. Raporda malzeme var
görünüyor ancak depoda çıkmıyor, üretim aksıyor. Herkes haklı. Anladığım ve
gördüğüm, arkadaşın pek hesap kitapla arası iyi değil. Görüşme bitti ve arkadaş
ayrıldı.
Müdür bey görüşmeyi sordu ve konuştuklarımızı anlatırken,
sevkiyat sorumlusunun da dün istifa ettiğini söyledi ve alaylı olarak bugün
imzaya gelecek istersen onunla da görüşün dedi. Atladım tabi hemen, olur tabi ki
görüşüyüm dedim.
Öğleden sonra sevkiyat sorumlusu gelmiş haber verdiler ve
görüştüm.
Sevkiyat sorumlusu, sevkiyat planına göre araç organizasyonu
yapıyor, gelen araçları yükletiyor, irsaliye kestirip gönderiyor.
Zayıf, uzun boylu müthiş derecede kibar bir beyefendi. Şoförlere
dert anlatmaktan bıkmış, içeri girilmesi yasak olan yerlere girenlerle baş edemiyor, bu iş bana göre değil diyerek
görevinin değiştirilmesini istemiş ancak kimse kulak asmamış. Son olarak iki
gün önce kavganın arasında kalmış ve istifa etmiş. Haklı mı? Haklı.
Peki haklı olan insanları kaybetmek doğru mu? Değil?
Tahmin ettiğiniz gibi… evet “istifa mülakatı” uygulamasında
başarı elde etmenin verdiği mutlulukla İnsan Kaynakları ve Genel Müdür ile bir
takım görüşmeler yaparak her iki arkadaşı da işe aldırıp görev yerlerini
değiştirdik.
Eli benim elimin iki katı olan arkadaş 2 gün sonra tabiri
caiz ise şoförleri araçlarından indirmeden sırası geleni çağırır vaziyette
geleni yüklüyor gönderiyordu. Sevkiyatta disiplin askeriye gibi oldu.
Malzeme depoda yeni arkadaş hesap makinesi kullanmadan işlem
yapıyor, üretimin firesine kadar hesap soruyordu iki gün sonra. Raporu revize
ediyordu en son daha anlaşılır olsun diye…
“İstifa mülakatı” bu işte. Aslında ben burada "istifa mülakatı" sayesinde doğru kişinin doğru istihdam edilmediğini tespit etmiş oldum. Doğru işte doğru istihdam, işleri kolaylaştırır, geliştirir, çalışma ortamını sorun olmaktan kurtarır.
"İstifa mülakatı"nın faydası bununla da sınırlı değildir. Gidenin geride kalan kişiler veya işler üzerinde olumlu etkiler oluşturacak bilgiler verecek olmasıdır. süreçlerde iyileştirme sağlayacak bilgiler, faydalı faydasız süzgecinden geçirilerek kullanılacak bilgiler. Bunları normal çalışma şartlarında as-üs ilişkileri sebebi ile çekincede kalan kişilerden alamayız.
Her defasında belki bu kadar net atış olmayabilir ama, İnsan
kaynakları tarafından, aslında tam anlamı ile hedef, görev tanımı, iş takibi,
puanlama sistemleri ile doğru istihdam sağlansa buna daha az gerek duyulacak.
Yok, yine de sonuç ne olursa olsun “İstifa mülakatı” bilgi verir. Gizli kalmış şeyleri
ortaya çıkarır, vebali ortadan kaldırır, ayrılık illaki olacaksa da geriye
kalanlar için işlerin düzeltilmesi için fırsat verir.
Esat ÖZDEMİRKAN
05.2021